وتةى بيست‏ويةكةم

مةقامى يةكةم

بسم الله الرحمن الرحيم

(إنَّ الصَّلاةَ كانَتْ عَلى الْمُؤْمِنين كِتاباً مَوْقوتاً) (النساء:103).

رِؤذيَكيان يةكيَك، كة لة تةمةن و بةذن و بالآ و ثلةدا لة خؤم طةورةتر بوو‏‏، ثيَى‏وتم:

(بةجآهيَنانى نويَذ شتيَكى جوان و شيرينة، بةلآم دووثات‏بوونةوةى لة ثيَنج كات‏دا و لة ماوةى يةك رِؤذ‏دا، طةلـآ زؤرة. ئةم زؤرى‏يةش مرؤظ بيَزار دةكات)!

ثاش ئةوةى ماوةيةكى زؤر بةسةر ئةم قسةيةدا تيَثةرِى، طويَم لـآ بوو نةفسى خؤيشم هةمان قسةى دةكردةوة! منيش كة بة وردى سةرنجم لة نةفسى خؤم دا، بؤم دةركةوت ئةم نةفسة لة رِيَى تةمبةلَى‏يةوة هةمان دةرسى لة شةيتان وةرطرتووة. ئةو كاتة زانيم كة ئةو ثياوةى باسم كرد‏، بة ناوى هةموو نةفسيَكى ئةممارةوة ئةو قسةيةى كر‏د، يان بةبآ ويستى خؤى ثيَى‏دركيَنرا!

كة ئةمةم بؤ دةركةوت (لةبةر خؤمةوة) وتم:

مادةم نةفسى خؤيشم بةدخوازة، ئةوا دةبآ لة خؤمةوة دةست ثآ بكةم. ضونكة هةركةسآ نةفسى خؤى بؤ ضار نةكريَت، ديارة هى خةلَكى ترى هةرطيز ثآ ضار ناكريَت! لةبةر ئةوة، رِووم لة "نةفس"ى خؤم كرد و ثيَم‏وت‏:

نةفسةكةم‏‏! وا ديارة تؤ نوقمى نةفامى‏‏يةكى ئالَؤز بوويت و، لةسةر ثيَخةفى تةمبةلَى خةوى بآئاطاييت لـآ‏كةوتووة. جا لة بةرامبةر ئةو قسةيةى كة دةرت‏برِى، ئةم ثيَنج "بيَداركردنةوة"يةم لـآ ببيستة و وةريان بطرة:

بيَداركردنةوةى يةكةم:

ئةى نةفسى بةدبةختم!

ئايا تةمةنت هةميشةيى‏ية؟

ئايا هيض ثةيمانيَكى رِاست و بآ‏طومانت دراوةتآ كة تا سالَيَكى تر، تةنانةت تا سبةينآ بميَنيت و لةم دنياية كؤض نةكةيت؟

ديارة هيض كام لةمانة نى‏ية. كةواتة يةك شت هةية لة نويَذكردن بيَزارى كردوويت، كة ئةوةية: بة وةهمى خؤت ثيَت واية هةرطيز نامريت و لة دنيادا هةميشةيى دةبيت. لةم رِيَطايةشةوة وات لـآ هاتووة ناز بكةيت و ثيَت وابيَت كة لة دنيادا بؤ خؤشى و رِابواردن هةر دةميَنيتةوة.

جا ئةطةر لةوة تآ‏بطةيت كة تةمةنت يةكجار كورتة و لة ناكاودا بآ‏هوودة دةرِوات و لةدةستت دةردةضآ، ئةوا بة جوانى بؤت دةردةكةويَت كة بةكارهيَنانى بةشيَك لةو بيست‏وضوار بةشةى (ذيانى رِؤذانةت) لة بةجآ‏هيَنانى خزمةت‏طوزارى‏يةكى جوان و فةرمانبةرى‏يةكى شيرين و ثشوودةردا، كة لة هةمان كاتيش‏دا هؤى ميهرةبانى و ذيانيَكى ثرِ لة بةختةوةريى هةميشةيى‏ية، هةرطيز نابيَت بة مايةى بيَزارى، بةلَكو ئةو كاتة نويَذكردن دةبيَت بةهؤى ورووذاندنى شةوق و زةوقيَكى جوان و بةرز و رِاستةقينة لة مرؤظ‏دا.

بيَداركردنةوةى دووهةم:

ئةى نةفسة ضلَيَسةكةم!

تؤ هةموو رِؤذيَك نان دةخؤيت و، ئاو دةخؤيتةوة و، هةناسة دةدةيت.. ئايا ئةم دووثات‏بوونةوة رِؤذانةية نابيَت بة مايةى بيَزارى؟

بآطومان نةخيَر.. ضونكة دووثات‏بوونةوةى شتى ثيَويست نةك هةر نابيَت بة مايةى بيَزارى، بةلَكو ضيَذ و لةزةتيشى تازة دةكاتةوة.

لةبةر ئةوة، ئةو نويَذكردنةى كة خؤراكة بؤ "دلأ"م و، ئاوى ذيانة بؤ "طيان"م و، سروةى فيَنكى و حةوانةوة بةو لايةنة ناسك و ثةنهانةم‏‏ دةبةخشيَت كة ثيَى‏دةوترآ: "السِّرالإنساني" .. ئةو نويَذة هةرطيزاوهةرطيز زوير و بيَزارم ناكات.

بةلَآ، ئةو "دلأ"ةى كة طيرؤدةى ئازار و ثةذارةيةكى بآ‏سنوور بيَت و كةوتبيَتة داوى ضةندين ئاوات و ئازارى بآ‏كؤتايى‏يةوة، ئةو "دلأ"ة، هيَز و خؤراكى خؤى تةنها لةوةدا دةبينيَتةوة كة بةوثةرِى توانايةوة بة دةستى نزا و لالآنةوة لة دةرطانةى ئةو خواوةندة ميهرةبانة بدات كة دةستةلآتدارة بةسةر هةموو شتيَك‏دا.

"طيان"يش كة لةطةلأ زؤربةى ئةو بوونةوةرانةى بة ثةلة ديَن و دةرِؤن، ثةيوةنديى هةية، هةرطيز ئاوى ذيان نانؤشيَت و تامى ناكات، تةنها بةوة نةبيَت كة لة رِيَى نويَذةوة رِوو بكاتة سةرضاوةى ميهرةبانيى ئةو خوايةى كة خؤشةويستة و ثةرستراوى هةميشةيى‏ية.

ئةو لايةنة نيان و ناسك و هةستيار و نةبينراوةش كة ثيَى‏دةوترآ: "السِّر الإنساني" و بريتى‏ية لة شتيَكى نوورانى و سةر بة ثةروةردطار و بؤ هةتاهةتايى بةدى‏هيَنراوة و بة سروشتيش حةزى لة ذيانيَكى هةميشةيى‏ية و، ئاويَنةيةكى رِةنطدةرةوةى درةوشانةوةكانى نوورى زاتى طةورةى كردطارة‏.. ئةم لايةنة ناسكةى كة ئةم سيفةتانةى هةية، لة نيَوان سةختى و ثالَةثةستؤى ئةم بارة دذوار و تةنط و تاريكانةى ذيانى دنيادا، ثيَويستى‏يةكى زؤرى بة هةناسة و ثشوودان هةية. خؤ ئةطةر لة دةروازةى نويَذةوة نةبيَت، هةرطيز ئةو هةناسة و ثشوودانةى دةستطير نابيَت.

بيَداركردنةوةى سآ‏هةم:

ئةى نةفسى بآئارامم!

تؤ ئيَستا لة "ئةمرِؤ"دا لة يادكردنةوةى ماندووبوونى ئةو ثةرستشانةت كة لة رِؤذانى "رِابوردوو"دا بةجيَت‏هيَناون و لة دةست ئةركى ئةو نويَذانةش كة ثيَشتر كردووتن، بآ ئارامى و شلَةذانى خؤت دةردةبرِيت.. ثاشان وا "ئةمرِؤ"ش كة بير لة دةست ئةركى ثةرستش و خزمةت‏طوزارى‏يةكانى نويَذكردن و ئازار و بةلآ و طيروطرفتةكانى رِؤذانى "داهاتوو" دةكةيتةوة‏‏، ئؤقرةت لةبةر دةبرِآ و بآ‏ئارامى دةنويَنيت! جا ئايا هةر كةسيَك خاوةنى تؤزقالَيَك هؤش و ذيرى بيَت كارى وا دةكات؟ يان هةلَويَستى واى لـآ دةوةشيَتةوة.

تؤ لةم رِة‏فتارةت‏دا وةك ئةو سةركردة نةزانة وايت كة هيَزيَكى طةورةى سوثاكةى ئاراستةى دةستةرِاستى سوثاى دوذمن كرد‏‏، لةو كاتةدا كة ئةو بةشةى سوثاى دوذمن لةوآ نةمابوون و هاتبوونة رِيزى سوثاكةى ئةمةوة و بووبوونة ثالَثشتى! ئنجا بةشةكةى ترى هيَزةكةى بؤ سةر دةستةضةثى دوذمن نارد‏‏، لة كاتيَك‏دا كة هيض سةربازيَكى ئةوانى تيَدا نةمابوو! دوذمنيش ئةم هةل و دةرفةتةى قؤزتةوة و، هيَرشيَكى ضاثوكانةى هيَناية سةر ناوجةرطةى سوثاكةى ئةم ثادشاية و، خؤى و سوثاى = بة تةواوى = تةفروتوونا كرد.

بةلَآ‏، تؤ لةم سةركردة هةلَةشةية دةضيت‏‏! ضونكة هةموو ماندوويى‏ و ئازارةكانى ذيانى رِابوردوو‏‏، رِؤشتن و بةسةرضوون. واتة ئازارةكانى رِؤذانى رِابوردووت نةماون، بةلآم لةزةت و خؤشى‏يةكانى هةر ماون و ثاشان ماندووبوون و ئةركةكانيشى بوون بة ثاداشت و بؤت ثاشةكةوت كراون‏‏‏. كةواتة لة رِاستى‏دا ئةو ئازارانةى رِابوردوو، بآتاقةتى و بآ‏‏ئارامى بةرهةم ناهيَنن، بةلَكو شةوق و شادمانى‏يةكى نوآ و هةولأ و كؤششيَكى هةميشةييت ثآ دةبةخشن و هةلَت دةنيَن كة ثتر هةنطاو بةرةو ثيَش بنيَيت.

بيركردنةوةش لة رِؤذانى داهاتوو = كة هيَشتا نةهاتوون = لة رِاستى‏دا جؤرة نةفامى و نةزانى‏يةكى تايبةتى‏ية و، وةك ئةوة واية: لة ترسى برسيَتى و تينويَتى‏يةك كة لةوانةية لة رِؤذانى داهاتوودا بيَنة رِيَت، هةر لة ئيَستاوة دةست بة هاوار و طريان بكةيت!

جا مادةم رِاستى واية، ئةوا تؤش = طةر خاوةنى تؤزقالَيَك هؤش و ذيرييت = بير لة ثةرستشى "ئةمرِؤ"ت بكةرةوة.. بةلَآ، هةر تةنها ئةمرِؤ و بةس. بة خؤت بلَآ: "وا سةعاتيَكى ئةمرِؤم لة ئةركيَكى طرنطى بةلةزةت و جوان‏دا.. لة خزمةت طوزارى‏يةكى بةرزى بةثيت و ثاداشتى كةم‏ئةرك‏دا بةسةر دةبةم". كة ئةنجاميشت دا، هةست بة نةمانى ئازار و كةمتةرخةمى‏يةكانت دةكةيت و دةبينيت هيممةت و ضالاكى‏يةكى خؤش و بةتاميان بؤ بةجآ هيَشتوويت.

دةسا ئةى نةفسى بآ ئارامم!

بزانة كة سآ جؤر ئارامطرتنت لة بةردةمداية و ليَيان بةرثرسياريت:

يةكةم: ئارامطرتن لةسةر طوآ‏رِايةلَى و خواثةرستى.

دووهةم: ئارامطرتن لةسةر خؤثاراستن لة تاوانكارى و ياخى‏بوون.

سآ‏هةم: ئارامطرتن لة كاتى بةلآ و موسيبةت‏دا.

جا مادةم ئةم سآ جؤرة ئارامطرتنةت لة ئةستؤداية و، تؤش طةر مرؤظيَكى زيرةك و هؤشياريت، ئةوا فةرموو لةو رِاستى‏ية بةرزةى كة لة نموونةى سةركردةكةدا هةية، ثةند‏‏ و ئامؤذطارى وةربطرة و، بةوثةرِى جواميَرى و هيممةت و غيرةتةوة هانا بؤ لاى خواى طةورة ببة و بلَآ‏‏: "يا صبور"! ثاشان هةر سآ جؤرةكانى ئارام‏طرتن بخةرة ئةستؤى خؤت‏ و، ثشت بةو هيَزى ئارام‏طرتنة ببةستة كة خواوةند لة تؤدا دايناوة. ضونكة هةر تةنها ئةو هيَزة سةروزيادى بةرةنطاربوونةوةى سةرجةمى ئةو ئازار و ئةرك‏‏ و طيروطرفتة زؤرانةن كة لة ذيان‏دا ديَنة‏‏‏‏‏ رِيَت، بة مةرجآ ئةم هيَزةت بةم لا و بةو لا و لة شتى لاوةكى‏دا بلآو نةكةيتةوة و لة دةستى خؤتى دةرنةكةيت!

بيَداركردنةوةى ضوارةم:

ئةى نةفسى سةركةشم!

ئايا ئةم ثةرستشة ئةركيَكى بآئةنجام و بآمةبةستة؟ يان ئايا ثاداشتةكةى بة كةم دةزانيت تا بيَزاريى لة دةست دةرببرِيت؟

‏خؤ ئةطةر هةركام لة ئيَمة بةلَيَنى ثارة و ثووليَكى ثآ بدريَت، يان بؤ كاركردن زؤرى لـآ بكريَت، هـةر لة بةيانى‏يةوة تا ئيَوارة = بة بآ بيَزارى دةربرِين = بؤ كاركردن لـآ‏دةبرِيَت‏ و خؤى ماندوو دةكات..

ئايا ئةو نويَذةى كة لةم ميوانخانة كاتى‏يةى دنيادا ئارامى بة "دلأ"ى كؤلَةوارى مرؤظ دةبةخشيَت و دةبيَت بة تويَشووى ئةو دلَة.. ئةو نويَذةى كة خؤراك و رِووناكيى ئةو مةنزلَةية كة ضار نى‏ية دةبآ برِؤيتة ناويةوة "كة طؤرِةكةتة".. ئةو نويَذةى كة بؤت دةبيَت بة "تةبريية" و ثةيمان لةو دادطايةدا كة بآ هيض طومانيَك تياىدا حةشر دةكريَيت.. ئةو نويَذةى كة لةسةر ثردى سيرات‏دا = كة دةبآ بةسةرىدا تآبثةرِيت = بؤت دةبيَت بة بوراق و رِووناكى، تاكو بة ئاسانى بى‏‏برِيت.. ئةو نويَذةى كة ئةم هةموو بةرهةمانةى هةية، تؤ هيَشتا بة شتيَكى بآئةنجامى دةزانيت؟ يان ثاداشتةكةى بة كةم لةقةلَةم دةدةيت؟

خؤ ئةطةر كةسيَك بةلَيَنى "سةد" ليرةت بداتآ، ئةوا بآ هيض بيَزاربوونيَك "سةد" رِؤذى رِةبةق كارى بؤ دةكةيت و ثشت بة بةلَيَنةكةى دةبةستيت، لةكاتيَك‏دا كة دةشزانيت لةوانةية بةلَيَنةكةى نةباتةسةر..

ئايا هةلَويَستت بةرامبةر بةو كةسة ضىية كة بةلَيَنى ثآ داويت و دلَنياشى لةوةى كة بةلَيَنةكةى دةباتةسةر؟ ئةوةتا هةر بؤ خؤت دةزانيت كة نةبردنةسةرى بةلَيَن لاى ئةو كاريَكى مةحالَة. نابينيت وادةى ثاداشتى بةهةشت و بةلَيَنى ديارى‏يةكى طةلـآ مةزنى ثآ داويت، كة بةختةوةريى هةميشةيى‏ية، لة بةرامبةر بةجآهيَنانى ئةرك و فةرمانبةرى‏يةكى ئاسان لة ماوةيةكى كةم و كورتى تةمةن‏دا؟

ئايا بير لةوة ناكةيتةوة كة ئةطةر ئةم خزمةت‏طوزارى‏ و فةرمانبةرى‏ية كةم‏ و ئاسانة ئةنجام نةدةيت‏.. يان ئةنجامى بدةيت بةلآم بة بآ هيض حةز‏ و تاسة و شةوقيَك و بة ضةشنيَكى ثضرِ ثضرِ بةجيَى بهيَنيت.. ئايا ئةم رِةفتارةت ئةوة ناطةيةنيَت كة تؤ طالَتة بة ديارى‏يةكةى ئةو دةكةيت و لة بةلَيَنةكةى‏دا تؤمةتبارى دةكةيت؟ ئايا ئةو كاتة = بؤ ئةوةى لةسةر ئةو هةلَةيةت سزا بدريَيت = شايانى ئازاريَكى سةخت نابيت؟

ئايا ئةمة هيممةتت نابزويَنيَت كة ئةم فةرمانبةرى‏ية ئاسانة لة ترسى سزاى بةنديخانةى هةميشةيى دؤزةخ بةجآ‏بهيَنيت؟ لة كاتيَك‏دا كة لة ترسى ئةشكةنجةى بةنديخانةى دنيا ضةندةها كارى قورسى بة ئةشكةنجة و ئازار ئةنجام دةدةيت، كة دةشزانيت سزاى بةنديخانةى دنيا هةرطيز لة هى بةنديخانةى هةميشةيى دؤزةخ‏ ناضيَت‏ و هاوتاى يةكترى نين؟

بيَداركردنةوةى ثيَنجةم:

ئةى نةفسى دنيا‏ثةرستم! ئايا ئةم تةمبةلَى و كةمتةرخةمى‏يةت لة نويَذ و ثةرستش‏دا هى سةرقالَى و كاروبارى دنياكةتة‏‏؟ يان بةهؤى بآ‏كاتى و خةفةتى دةرد و ئازارى ذيانةوةية كة بةو جؤرة سةرت ناثةرذيَتة سةريان؟

طةلـآ سةيرة‏‏‏! خؤ تؤ تةنها بؤ دنيا دروست نةكراويت تا تةنها سةرقالَى دنيا بيت!

باش بزانة كة هةرضةندة تؤ بة سروشت لة هةموو زيندةوةرانى دنيا بالآترى، بةلآم هةرطيز بة ئةندازةى بضووكترين ضؤلةكة تواناى بةدةست‏هيَنانى ثيَداويستى‏‏يةكانى ذيانى دنيات نى‏ية..

ئةدى بؤضى لةم بةراوردةوة تآ‏ناطةيت لةوةى كة تؤ وةك ئاذةلأ و زيندةوةرانى تر نييت تاكو ئةركى سةرةكيى ذيانت بريتى بيَت لة بايةخدان بة ذيانى دنيا؟

تؤ (وةك مرؤظيَكى رِاستةقينة) كارمةندى و ئةركى سةرةكيت لة ذيانى دنيادا بريتى‏ية لة: هةولَدانى بآ وضان بؤ ذيانيَكى هةميشةيى. لةطةلأ ئةوةش‏دا، زؤربةى ئةو سةرقالَى و كاروبارة دنيايىيانةى كة باسيان دةكةيت هيض ثةيوةندى‏يةكيان بة تؤوة نى‏ية و بة زؤر خؤتيان تآ هةلَدةقورتيَنيت، بةمةش كاتى هةرة بةنرخى خؤت بة شتى بآهوودة و بآسوودةوة لة دةست دةردةكةيت. وةك ئةوةى كة دةتةوآ بزانيت ذمارةى مريشك لة ئةمريكادا ضةندة و، ئةلَقةكانى دةورى هةسارةى كةيوان(زُحَل) لة ض جؤريَكن‏‏!! وةك بتةويَت لةم رِآ‏يةوة شتيَك لة بارةى "ئامار" و "طةردوون‏ناسى‏"يةوة فيَر ببيت! ئيتر بةم جؤرة ئةوةى ثيَويست و طرنطة وازى لـآ‏ دةهيَنيت و، سةرطةرمى كارى وا بآ‏هوودة دةبيت وةك ثيَت وابيَت هةزاران سالأ لة دنيادا دةذييت و تةمةن بةسةر دةبةيت!

خؤ ئةطةر دةشلَيَيت: ئةو شتةى لة ثةرستش دوورم دةخاتةوة و ساردم دةكاتةوة، ئةم شتة كةم‏نرخانة نين، بةلَكو ضةند كاروباريَكى ئةوتؤن كة بؤ ذيانى دنيا ثيَويستن ئةنجاميان بدةم.. طةر وا دةلَيَيت، ئةوا طوآ رِابطرة با ئةم نموونةيةت بؤ باس بكةم:

ئةطةر كريَى رِؤذانةى كةسيَك "سةد فلس" بيَت‏ و‏، يةكيَكى تر بيَت و ثيَى بلَيَت: (وةرة بؤ ماوةى (دة) خولةك ئةم جيَطاية هةلأبكةنة، ضونكة يةك دانة طةوهةر يان بةرديَكى طرانبةهاى = سةد ليرةيى = تيَداية و بؤ خؤتى دةربهيَنة).. ئةطةر ئةم كريَكارة بةهانة بهيَنيَتةوة و بلَيَت: (نةخيَر.. كارى وا ناكةم، ضونكة رِؤذانةكةم كةم دةكاتةوة)!.. ضةندة كاريَكى شيَتانة دةكات و ض بةهانةيةكى بآ‏نرخ دةهيَنيَتةوة؟!

تؤش وةكو ئةم كريَكارة وايت‏! ضونكة ئةطةر واز لة نويَذكردن بهيَنيت، ئةوا هةرضى بةروبوومى ئةو كؤششانةى كة لةم رِةز و باخ و بيَستانةت‏دا كردووتن، تةنها لةوةدا دةبيَت كة دةرامةتيَكى كةم‏نرخى دنياييت تيَدا دةست دةكةويَت و، لة خيَر و بةرةكةتيشى بآ‏بةش دةبيت. بةلآم ئةطةر كاتةكانى ثشوودان و حةوانةوةت = كة لة نيَوان كاتةكانى كاركردن‏دان = لة نويَذكردن‏دا بةسةربةريت، كة دةبيَتة مايةى ثشوودانى دةروون و حةوانةوةى طيان، ئةوا دوو كانطا و سةرضاوةى مةعنةوى و هةميشةييت دةست دةكةويَت‏و بؤت دةخريَنة سةر دةرامةت و تويَشووةكانى ئةودنيا و دةرامةتة ثيرؤزةكانى ئةم دنياشت.

ئةو دوو كانطا و سةرضاوة مةعنةوىيانةش ئةمانةن:

كانطاى يةكةم:

ئةو كاتة بةهؤى نييةتى ثاك و ثرِ لة ئيخلاس و نيازى بآ‏طةردتةوة‏، بةشى خؤت لة تةسبيحاتى ئةو طولأ و بةروبووم و رِووةكانةى كة لة باخ و رِةزةكةت‏دا بةرهةمت هيَناون، وةردةطريت[1].

كانطاى دووهةم:

ئةوةية كة هةركةسيَك = ض دز بآ و ض كرِيار، تةنانةت ئاذةلَيش = هةر شتيَك لة بةروبوومى باخ و رِةزةكةت بخوات، وةك خيَريَكى هةميشةيى و بةردةوام لاى خواى طةورة بؤت دةنووسريَت، بة مةرجآ خؤت بة وةكيل و فةرمانبةريَكى دابةشكردنى مالَى خوا دابنيَيت لةم كارةدا. واتة: بةو مةرجةى كة بة ناوى رِؤزيدةرى رِاستةقينة و لة ثيَناوى رِةزامةنديى ئةودا ئةم كارانة ئةنجام بدةيت.

ئيَستا سةرنج لةو كةسة بدة كة وازى لة نويَذكردن هيَناوة و، بزانة ض زيانيَكى طةورة دةكات و ضةندة لةو سامانة زؤرة و ضؤن لةو دوو كانطا‏ و سةرضاوة بةثيت و هةميشةيىيانة بآ‏بةشة، كة هةردةم هيَز و شةوقى مةعنةوى بؤ كار و كؤشش لة مرؤظ‏دا دروست دةكةن؟ سةرنجى بدة و بزانة كاتآ كة دةطاتة تةمةنى ثيرى، ضؤن بيَزار دةبيَت و لةبةر خؤيةوة بة خؤى دةلَيَت : (بؤ كيَى بكةم؟ خؤ دةبآ سبةينآ ئةم دنياية بةجآ‏بهيَلَم! كةواتة بؤضى خؤم ماندوو بكةم)؟ بةم شيَوةية خؤى دةهاويَتة ناو باوةشى تةمبةلَى و كةمتةرخةمى‏يةوة.

بةلآم مرؤظى يةكةم وا نالَيَت، بةلَكو دةلَيَت : (هةردةم لةطةلأ كردةوةكانم‏‏دا، كة رِؤذ لةدواى رِؤذ لة ثةرةسةندن و زيادبووندان‏، بؤ ئيش‏ و كارى حةلآلأ تآ‏‏دةكؤشم، تاكو رِووناكيى زياتر بةرةو ئاخيرةت بةرِ‏آ‏ بكةم).

بة كورتى:

ئةى نةفسةكةم!

بزانة كة "دويَنآ" رِؤشت و لةدةست دةرضوو.. "سبةينآ"ش هيَشتا نةهاتووة، هيض بةلَيَن و ثةيمانيَكيشت نةدراوةتآ كة تؤ "سبةينآ"ت هةية و دةميَنيت تا بيبينيت. كةواتة تةنها "ئةمرِؤ" بة تةمةنى رِاستةقينةى خؤت بزانة. كةمترين شتيَكيش كة تؤ لةمرِؤدا بتوانيت بيخةيتة ناو سندووقى ثاشةكةوت‏كردنى دوارِؤذتةوة، تةنها يةك سةعاتة كة لة مزطةوت‏دا يان لةسةر بةرمالأ بةسةرى بةريت، تاكو دوارِؤذى رِاستةقينة و هةميشةيى خؤتى ثآ دةستةبةر بكةيت.

ئةوةش بزانة كة هةموو رِؤذيَكى نوآ لة ذيان‏دا دةرطايةكة رِووةو جيهانيَكى نوآ = بؤ تؤ و هةموو كةسيَكى تر = دةخريَتة سةرثشت‏‏‏. جا ئةطةر لةو رِؤذةدا نويَذةكانت نةكةيت، ئةوا كاتآ ئةو رِؤذة كؤتايى ثآ‏ديَت، بة تاريكى و سكالآ و خةفةتبارى‏يةوة‏ بةرةو جيهانى غةيب كؤض دةكات و، سبةينيَش لة دوارِؤذدا شايةتيت لةسةر دةدات‏‏.

هةركام لة ئيَمة جيهانيَكى تايبةتيمان لة نيَوان جيهانى طشتى‏دا هةية، جؤرى ئةو جيهانة تايبةتى‏يةى هةركاميَكيشمان شويَنى دلأ و كردةوةكانمان دةكةويَت. (واتة: دلأ و كردةوةكانمان ضؤن بن، ئةو جيهانةش بةو جؤرة رِةنط دةداتةوة).. ئةو جيهانة تايبةتى‏ية ضةشنى "ئاويَنة"ية، رِةنط و شيَوةى شتان وةك خؤيان دةردةخات‏. جا ئةطةر ئاويَنةكة رِةش‏‏و تاريك بيَت، ويَنةكان رِةش دةردةخات و، طةر ثاك و خاويَنيش بيَت ئةوا بة رِوونى ثيشانيان دةدات. دةنا ويَنةكان ناشيرين دةكات و بضووكترين شت وةك طةورةترين شت دةردةخات.

تؤش = ئةى نةفسةكةم! = تةنها لة رِيَى دلأ و عةقلأ و كردةوةكانتةوة و، بةثيَى نياز و ويست و ئارةزووى خؤت دةتوانيت ئةو جيهانة تايبةتى‏يةت وا لـآ‏بكةيت كة يان شايةتيت بؤ بدات لةسةر كردةوةى ضاك، يان شايةتيت لةسةر كردةوةى خراث لـآ بدات.

بةم جؤرة، ئةطةر نويَذةكانت بةجآهيَنا و ئاراستةى خواوةندى "شكؤمةند" و بةديهيَنةرى خؤت كردن، ئةوا يةكسةر ئةو جيهانةى خؤت رِووناك دةبيَتةوة. وةك بلَيَى بة "نييةت"ى نويَذةكةت كليلى دةرطاى رِووناكيت بة دةستةوة طرتووة و ئةو دةرطايةت ثآ‏ كردووةتةوة و، ضراى نويَذةكةت دةوروبةرى تؤى رِووناك كردووةتةوة و تاريكيى تيَدا نةهيَشتووة. ئيتر ئةو كاتة هةرضى دلَتةنطى و خةفةت لة دنيا تايبةتى‏يةكةى دةوروبةرت‏دا هةن، هيضيان ناميَنن و، هةست دةكةيت و بؤ خؤت دةبينيت كة جيهانةكةت لة رِاستى‏دا بريتى‏ية لة: رِيَسا(نظام)يةكى سةرانسةر دانايى و، نووسراويَكى ثرِاوثرِ لة واتاى ئةوتؤ كة بة قةلَةمى توانستى ثةروةردطار نووسراوةتةوة. ئنجا لةمةوة يةكيَك لة نوورةكانى ئايةتى‏‏: (اللهُ نورُ السَّمواتِ والاَرضِ) (النور:35) دةرِواتة ناو دلَتةوة و، جيهانى ئةو رِؤذةت بؤ رِووناك دةكاتةوة. ئنجا لة خزمةت خواوةنديش‏دا شايةتيى ئةوةت بؤ دةدات كة ئةو رِؤذةت رِووناك بووة.

ئيَستاش براكةم!

هةرطيز نةلَيَيت: (نويَذى من لةكوآ و، حةقيقةتى ئةم نويَذةى تؤ باسى دةكةيت لةكوآ)؟ نةخيَر هةرطيز وانةلَيَيت. ضونكة هةروةك ناوكة خورمايةك سةرجةم سيفةت و ئةدطارةكانى درةختيَكى خورماى مةزنى تيَداية‏، مةطةر جياوازى تةنها لة طةورة‏ و بضووكى‏ و‏‏‏كورتى‏ و دريَذى‏دا ببيَت، هةر بةو جؤرةش نويَذى عةوامةكانى وةك من و تؤ بةشيَكى لةو نوورة و نهيَنى‏يةكى لة نهيَنى‏يةكانى ئةو حةقيقةتة تيَداية، وةك حةقيقةتى ئةو نوورةى كة لة نويَذى هةر وةلى‏يةك‏دا هةية، با ئةو كةسة خؤيشى هةستى ثآ نةكات! ديارة ثلةكانى رِووناكيى نويَذ، بة ضةشنى ثلةكانى نيَوان ناوكة خورما و درةختةكةى‏، جياوازىيان لة نيَوانداية‏. جا هةرضةند ثلةكانى نويَذ طةلـآ زياترن، بةلآم هةموو ثلةيةك لةو ثلانة بناغةيةكى لةو حةقيقةتة نوورانى‏ية تيَداية.

اللهمَّ صَلِّ وسلم على مَنْ قال: "الصلاةُ عمادُ الدين" وعلى آله وصحبه أجمعين.



[1]  ليَرةدا رِووى دةمى قسة لة باخةوانيَكى خةلَكى (بارلا)ية و وةلآمى ثرسياريَكى ئةوة. (دانةر)